Modern çağın en kaçınılmaz sorunlarından biri olan stresi yaşamayan birey yok denecek kadar azdır. Dünya kısa zamanda o kadar çok değişmiş ve yeni problemler ve yeni stres kalemleri yaratmıştır ki, bugün küçük bir çocukta bile stres gözlenmektedir. Reem Nöropsikiyatri Merkezi’nden Dr. Mehmet Yavuz, günümüzün vebası stresi ve başa çıkma yollarını sizler için anlattı.

Stres kontrol altına alınması gereken büyük bir problemdir

Okul stresi, sınav stresi, iş bulma stresi, iş stresi, aile kurmak ve evlilik stresi, yalnız olma stresi… Bu liste o kadar uzundur ki, özellikle şehir hayatının bir parçası olan insanlar için artık normal karşılanmaktadır. Koca bir keşmekeşin içinde gittikçe normalleşen ve rutinimizin bir parçası olan stres, kontol altına alınmadığında ise tahmin edilenden daha fazla zarar veriyor. Ancak bu durumun zamanla normalleşiyor olması stresin görmezden gelinmesi problemin büyümesine yol açıyor. Her kadar hayatımızın içine girerse girsin stres başa çıkılması gereken önemli büyük bir problemdir ve bu problemi çözecek ilk kişide bireyin kendisidir.

Stres kişide ne gibi etkiler yaratıyor

Stres; fiziksel, zihinsel ve sosyal belirtiler meydana getiriyor. Tansiyon yükselmesi, terleme, nefes alışverişinin değişmesi, baş ağrısı, yorgunluk ve uykusuzluk stresin fiziksel belirtileri arasındadır. Bunun dışında; gerginlik, sürekli endişeli ruh hali, konsantrasyon eksikliği, yetersizlik duygusu, performans düşüklüğü, sosyal ilişkilerde bozulmalar ise sosyal ve psikolojik etkileri olarak sayılabilir.

Peki, stresi yönetmek mümkün mü?

Stresi bir problem olarak kabul edip bununla başa çıkmayı istemek stresi yönetmenin ilk kuralıdır. Bu aşamada yapmanız gereken stresi oluşturan durumları tespit etmek ve bunların üzerine gidebilecek stratejiler oluşturmaktır. Diğer aşamalar için bir basamak oluşturacak bu adım stresle yüzleşmenizi sağlayacak ve sizi 1-0 öne geçirecektir.

Taşıyabileceğinizden fazla ağırlığı yüklenmeyin

İş, okul, ev, çocuklar, anne-baba ve daha birçok unsur sizden önce geliyor ve taşıyabileceğinizden fazla ağırlık yükleniyorsanız bir noktadan sonra takılıp düşmeniz çok normal. Bu aşamada stres, size ayak bağı olup sizi düşürmek için çok uğraşacaktır. Şöyle ki; kendinizden ödün verdikçe insanlar sizden daha fazlasını ister. Siz daha fazla yapamayacağınızı söyleyemediğiniz her an beklentiler artar. Beklenti arttıkça taşıdığınız yük ve kendi içinizdeki mükemmele ulaşma sınırı da giderek artar. Bu noktada öncelikleri belirleme kuralına sıkı sıkıya bağlanmak gerekir. Çünkü her gün artan beklentileri karşılama çabası, insan psikolojisi için büyük bir stres kaynağıdır. Yapmanız gereken dengeli ve eşit bir düzlemde hareket etmek ve size fazla gelen her şeyden yavaş yavaş kurtulmak.

 

Bakış açını değiştir

Stresin kaynağı çoğu zaman değişiklik gösterir. Kaynağın ne olduğunu tespit ettikten sonra bunun üzerine gitmek önemlidir. Sorunun üzerine gidebilmek içinse bakış açınızı değiştirmeniz gerekecek. Bu kuralı hemen şimdi hayata geçirin. Sorunun ne kadar kötü olacağını düşünmek yerine her şeyin üstünden kolaylıkla gelebileceğinizi düşünün. Bu mesajı tekrarladıkça hem kendiniz hem de beyniniz bu fikre alışacaktır. En sonunda kazanan siz olacaksınız.

Problemi erteleme, çözüm üret

İnsan zihni karşısındaki durumu bir problem olarak gördüğü andan itibaren stres olmaya başlar. Nasıl çözmesi, nasıl baş etmesi gerektiği soruları beynine üşüşür. Bu problemi çözene kadarsa stresli ruh hali katlanarak devam eder. Yani kaçtıkça ya da erteledikçe stres varlığını sürdürür. Bunun yerine problem çözme becerilerini geliştirmek, sorunlara daha hızlı müdahale etmeyi kolaylaştıracak ve stres yükünü azaltacaktır.

Kendine zaman ayır

Stresle başa çıkabilmenin belki de önemli adımı kendine zaman ayırmak ve kendin için bir şeyler yapmaktır. Günlük telaşlar ve sonu gelmeyen işler içinde ne kadar yoğun olursanız olun, sadece size ait olan zaman dilimleri yaratın. Bu zaman diliminde sizi stresten olabildiğince uzak tutacak aktiviteler yapmayı deneyin. Örneğin; uzun zamandır ertelediğiniz planlarınızı harekete geçirin, hobilerinize vakit ayırın, spora başlayın. Kendiniz için bir şeyler yaptıkça birçok stres kaynağından uzak kalabilir ve stresin kalıcı bir problem olmasını önleyebilirsiniz.